پهنه‌بندی تهدیدهای اجتماعی و فرهنگی استان هرمزگان با روش تحلیل سلسله مراتبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه مدیر گروه مطالعات اجتماعی شرکت بین‌المللی نقش کلیک، نویسنده مسئول

2 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری

چکیده

پژوهش حاضر با هدف پهنه‏بندی تهدیدهای اجتماعی و فرهنگی استان هرمزگان و رویکردی اجتماعی و نرم به تهدید انجام شده است. تحقیق حاضر از نوع ترکیبی یا آمیخته (کمی و کیفی) است که از دو روش اصلی تحلیل ثانویه داده‌های از قبل موجود و رسمی کشور و همچنین نظرخواهی کیفی از کارشناسان متخصص و نخبگان محلی درباره اهمیت و تعیین شاخص‌های مهم تهدید از طریق تحلیل سلسله­مراتبی انجام شده است. پژوهش در سطح کلان انجام شده و به همین دلیل جامعه مورد بررسی، سطح مشاهده و سطح تحلیل شهرستان­های استان هرمزگان است. یافته‌های مطالعه نشان می‌دهد که پهنه‏های مرکزی استان شامل شهرستان‏های حاجی‏آباد، رودان، بندرعباس، خمیر، قشم و سیریک در معرض بیشترین میزان تهدیدهای اجتماعی و فرهنگی قرار دارند و شهرستان‏های شرقی و غربی دور از مرکز استان، کمتر در معرض تهدیدهای اجتماعی و فرهنگی قرار دارند که با توجه به وضعیت توسعه‏یافتگی استان می‏توان گفت شهرستان‏های توسعه‏یافته‏تر استان در معرض تهدیدهای بیشتری قرار دارند. اما شهرستان‌های کمتر توسعه­یافته دور از مرکز استان با توجه به موقعیت مرزی و راهبردی استان، در حاشیه خلیج فارس در معرض تهدید جدی کاهش جمعیت و خالی از سکنه شدن قرار دارند.

کلیدواژه‌ها


استانداری استان هرمزگان (1397) آمایش سرزمین استان هرمز، جلد سرمایه اجتماعی.
بیکر، ترزآل (1392)، نحوه انجام تحقیقات اجتماعی، ترجمه هوشنگ نائبی، تهران: نشر نی.
پورمحمدی، محمدرضا؛ قربانی، رسول؛ زالی، نادر و حکمتی فرید، صمد (1388) تحلیل ویژگی­های نظام شهری منطقه آذربایجان با تأکید بر تأثیرات تمرکز اقتصادی کلان­شهر تبریز، نشریه جغرافیا و برنامه­ریزی، سال 14 ، شماره 29.
تریف­تری و دیگران ( 1383)، مطالعات امنیتی نوین، ترجمه علیرضا طیب و وحید بزرگی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
توکلی­نیا، جمیله و شالی، محمد (1391) نابرابری‏های منطقه‏ای در ایران، فصلنامه آمایش محیط، پاییز، دوره 5، شماره  18.
جهان­بین، فرزاد و امامی، اعظم (1393) سرمایه اجتماعی حلقه ارتباطی قدرت نرم، امنیت نرم، تهدید نرم، مطالعات قدرت نرم، سال چهارم، شماره دهم.
حسن­بیگی، ابراهیم و حسین عصاریان­نژاد (1388)، تهدید نرم و راهبردهای مقابله، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی.
حسینی، حسین (1389) جنگ نرم، از تهدید تا پاسخ، فصلنامه علمی  تخصصی عملیات روانی، سال 7، ش 26.
دهاقانی، ابراهیم و کنعانی، اکبر (1395) تبیین بعد فرهنگی اجتماعی تهدید نرم با رویکرد انتظامی، فصلنامه مطالعات راهبردی ناجا، سال اول، شماره یکم.
داوودی دهاقانی، ابراهیم (1397) شناسایی مؤلفه­های فرهنگی تهدید نرم با رویکرد انتظامی، دانش انتظامی شماره 3 (پیاپی 80).
دیهول، منصور (1397) تحلیل جامعه‌شناختی آسیب‌های اجتماعی در روند توسعه اقتصادی- اجتماعی ایران طی سال­های 92-1360، رساله دکتری جامعه‏شناسی، دانشگاه یاسوج.
کلانتری، خلیل (1381) برنامه‌ریزی و توسعه منطقه‌ای (تئوری‏ها و تکنیک‏ها)، چاپ اول، تهران: خوشبین.
سازمان ثبت احوال ایران، سالنامه آماری سال 1395.
عقیلی، سید وحید و مصطفوی، فرحناز (1392) ماهیت تهدید نرم، ابعاد و ویژگی‏ها، تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری (دانشنامه حقوق و سیاست)، دوره 9، شماره 19.
عباس­زاده، هادی؛ کرمی، کامران (1390) سرمایه اجتماعی و امنیت ملی پایدار، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 51.
کرمی، رضا و شهلایی، ناصر (1391) راهبردهای مقابله با تهدید نرم دشمن در حوزه اجتماعی- فرهنگی »، تهران، فصلنامه امنیت­پژوهی، سال 11 ، شماره 38.
کنعانی، اکبر، محمدی برزگر، جعفر (1396) شناسایی حوزه‌های تأثیرگذار تهدید نرم با رویکرد انتظامی، پژوهش‌های مدیریت انتظامی (مطالعات مدیریت انتظامی)، دوره  12، شماره 4.
مرادیان، محسن (1390)، مبانی نظری امنیت، تهران: انتشارات حفاظت اطلاعات ارتش.
مرسلی، فاطمه (1388)، هزار راه رفته، تهران: ناجا.
مرکز آمار ایران، سالنامه آماری سال 1395.
مرکز آمار ایران، نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395.
نائینی، علی­محمد (1386) تهدید نرم، ابعاد و ویژگی‌ها، مطالعات عملیات روانی، فصلنامه مطالعات عملیات روانی، شماره 16.
هال، پیتر و فایفر، اولریخ (1388) آینده شهری قرن 21، ترجمه اسماعیل صادقی و ناهید صادقی، انتشارات جامعه مهندسان مشاور ایران، چاپ اول، تهران.
هندیانی، عبدالله؛ میرزاخانی، عبدالرحمن و مرادی، حامد (1393) نقش سرمایه اجتماعی در کاهش آثار تهدیدهای نرم با نگاهی به فرماندهی و مدیریت آینده پلیس، فصلنامه مطالعات مدیریت انتظامی، ویژه­نامه 1393.
وزارت کشور، (1395) مرکز رصد اجتماعی وزارت کشور، پیمایش ملی وضعیت اجتماعی و فرهنگی کشور.
 
Hawdon, J & Ryan, J. (2009); Social Capital, Social Control, and Changes in Victimization Rates", Crime & Delinquency, Vol. 55, No. 4.
Chang, Y.-J., et al (2018) The Sustainable Child Development Index (SCDI) for Countries. Sustainability10(5).